Ammonium dimolybdate — thường viết tắt ADM và có công thức gần đúng (NH₄)₂Mo₂O₇ — là một muối molybdenum chứa ion molybdate liên kết với ion ammonium. ADM xuất hiện dưới dạng bột tinh thể màu vàng nhạt đến trắng, dễ hòa tan trong nước (tùy loại) và là tiền chất quan trọng để sản xuất các oxit molybdenum (MoO₃), các chất xúc tác, vật liệu điện tử, bột kim loại molybdenum và các hợp chất molybdenum khác.
Bài viết này giải thích chi tiết, dễ hiểu cho mọi đối tượng: tính chất hoá-lý, cơ chế hoạt động ở mức phân tử, các ứng dụng khoa học — công nghiệp, ưu điểm so với các tiền chất khác, lưu ý an toàn, tác động môi trường và câu hỏi thường gặp.
1. Tính chất hóa-lý & vật lý cơ bản
-
Tên: Ammonium dimolybdate (ADM)
-
Công thức tổng quát: (NH₄)₂Mo₂O₇ (lưu ý: có nhiều molybdate khác nhau; tên và công thức có thể biến thể tùy chế phẩm và độ hidrat hóa)
-
Dạng: Bột tinh thể, màu vàng nhạt đến trắng vàng
-
Độ hòa tan: Hòa tan trong nước ở nhiệt độ cao hơn; khi tan thường giải phóng ion molybdate (MoO₄²⁻) và ion ammonium (NH₄⁺) hoặc tồn tại dưới dạng pyromolybdate tùy điều kiện pH.
-
Tính ổn định: Khi nung (calcination) hoặc xử lý nhiệt, ADM dễ chuyển thành oxit molybdenum (MoO₃) — dạng này là tiền chất chủ lực cho nhiều ứng dụng xúc tác và vật liệu.
-
Tính độc học sơ bộ: Molybdate ở mức đo được là vi lượng cần thiết cho thực vật, nhưng ở nồng độ cao có thể gây độc cho động vật (đặc biệt động vật nhai lại). Tiếp xúc dạng bụi có thể gây kích ứng da, mắt và đường hô hấp.
-
Bao bì thường gặp: 25 kg/bao đựng polypropylene hoặc bao kraft có lót; bảo quản nơi khô ráo, tránh ẩm.
Ghi chú: Trước khi sử dụng, luôn kiểm tra Certificate of Analysis (COA) và Safety Data Sheet (SDS) do nhà cung cấp cung cấp — vì các chỉ tiêu như hàm lượng Mo, tạp chất kim loại nặng có thể khác nhau giữa lô.
2. Cách hoạt động — tại sao ammonium dimolybdate quan trọng?
ADM được sử dụng chủ yếu vì là nguồn chứa molybdenum ổn định, dễ xử lý để biến thành các dạng hoạt động khác. Hai vai trò chính ở mức phân tử:
-
Tiền chất cho oxit molybdenum (MoOₓ): Khi bị nung hoặc xử lý nhiệt, (NH₄)₂Mo₂O₇ phân hủy giải phóng NH₃, H₂O và sinh MoO₃. MoO₃ là vật liệu quan trọng trong xúc tác oxy hóa, khử lưu huỳnh, xúc tác chọn lọc, điều chế MoS₂ (molybdenum disulfide) — chất xúc tác/ chất bôi trơn rắn.
-
Nguồn ion molybdate để tạo phức/chelate: Trong dung dịch, molybdate có thể tạo phức với kim loại khác (ví dụ Fe, Cu) hoặc kết hợp thành poly-molybdate (ví dụ PMo₁₂O₄₀) dùng trong xúc tác oxi hóa và hoá học vô cơ. Nhờ đặc tính này, ADM là nguyên liệu linh hoạt cho tổng hợp hợp chất molybdenum phức tạp.
Như vậy, ADM thường đóng vai trò “vật liệu trung gian” trong chuỗi giá trị molybdenum: từ quặng → muối molybdate (hạt/bột) → oxit molybdenum → Mox-based catalysts hoặc kim loại molybdenum.
3. Ứng dụng chính theo ngành
Dưới đây là các ứng dụng nổi bật, mô tả rõ lý do và ví dụ thực tế để độc giả phổ thông cũng hiểu.
3.1. Luyện kim & sản xuất molybdenum
-
Vai trò: ADM là một trong các dạng muối molybdate được dùng làm nguyên liệu trung gian để sản xuất MoO₃, sau đó khử (reduction) để thu molybdenum kim loại hoặc bột molybdenum.
-
Tại sao cần: ADM dễ tinh chỉnh hàm lượng, dễ hoà tan và được xử lý nhiệt để thu sản phẩm oxit có độ tinh khiết cao — phù hợp cho sản xuất vật liệu hợp kim (ví dụ thép molybdenum-alloy), điện cực, và ứng dụng chịu nhiệt.
3.2. Hóa chất xúc tác (công nghiệp dầu khí, hóa dầu)
-
Ứng dụng: Tiền chất để điều chế các xúc tác Mo-based, như MoS₂ (molybdenum sulfide) được sử dụng rộng rãi làm xúc tác hydrodesulfurization (HDS) trong lọc dầu, giúp loại lưu huỳnh khỏi dầu mỏ.
-
Lý do: ADM cho phép điều khiển kích thước hạt, tải molybdenum lên giá mang (support) và hiệu chỉnh hoạt tính xúc tác khi chuyển thành dạng sulfide.
-
Lợi ích: Tối ưu hóa hiệu suất khử lưu huỳnh, kéo dài tuổi thọ xúc tác và giảm chi phí tái tạo.
3.3. Vật liệu xúc tác cho hóa học xanh & xử lý khí thải
-
Ứng dụng: Oxit molybdenum chế từ ADM tham gia vào xúc tác oxy hóa chọn lọc, xúc tác khử NOx, chuyển hoá CO, xử lý các hợp chất hữu cơ khó phân hủy.
-
Lợi ích môi trường: Hỗ trợ giảm phát thải, tăng hiệu suất phản ứng ở nhiệt độ thấp hơn so với một số hệ xúc tác truyền thống.
3.4. Gốm sứ, men và sơn — vai trò tạo màu và tính năng bề mặt
-
Ứng dụng: Oxit molybdenum có thể tác động lên màu men gốm (tone vàng nâu/đen tùy điều kiện) hoặc cải thiện độ cứng, khả năng kháng mài mòn. ADM làm nguồn molybdenum trong công thức men/đồ gốm.
-
Lưu ý: Việc sử dụng molybdenum trong thực phẩm/đồ dùng tiếp xúc thực phẩm cần kiểm tra an toàn mối liên hệ.
3.5. Điện tử, pin và vật liệu chức năng
-
Ứng dụng: Một số oxit molybdenum (MoO₃, MoO₂) là vật liệu điện tử, điện dung, cathode/ intercalation materials trong pin, cảm biến khí. ADM là tiền chất trong sản xuất lớp mỏng hoặc bột oxit chất lượng cao.
-
Tiềm năng: Nghiên cứu về pin ion-litium, pin sodium, cảm biến hóa học còn sử dụng molybdenum oxide với cấu trúc nano.
3.6. Phân tích hoá học & phòng thí nghiệm
-
Ứng dụng: Ammonium molybdate (các dạng khác) thường dùng trong thuốc thử phát hiện phosphate (phosphomolybdate). ADM có thể là một dạng tham khảo hay tiền chất trong tổng hợp các reagent cho phân tích.
-
Ghi chú: Cần phân biệt các dạng molybdate (ammonium heptamolybdate, dimolybdate…) theo công dụng cụ thể trong phòng thí nghiệm.
3.7. Ứng dụng phụ trợ: chống ăn mòn & phụ gia
-
Ứng dụng thử nghiệm: Molybdate đôi khi dùng thay thế cho chromate như chất ức chế ăn mòn ở một số điều kiện vì tính ít độc hơn (nhưng chi phí và hiệu năng khác nhau). ADM có thể được chuyển hóa thành muối molybdate khác (ví dụ sodium molybdate) để sử dụng trong dung dịch ức chế ăn mòn.
4. Lợi ích khi dùng ammonium dimolybdate so với tiền chất khác
-
Khả năng chuyển đổi dễ dàng thành MoO₃: ADM phân hủy có kiểm soát, cho oxit molybdenum tinh khiết hơn so với một số quặng thô.
-
Kiểm soát tạp chất: Nhà sản xuất có thể chuẩn hóa hàm lượng molybdenum và giảm tạp chất kim loại nặng trước khi nung hoặc xử lý tiếp.
-
Linh hoạt cho công thức xúc tác: ADM phù hợp để pha chế lên giá mang khác nhau (alumina, silica) và điều khiển tải molybdenum.
-
Tiện lợi vận chuyển & bảo quản: Dạng muối rắn dễ đóng gói, bốc xếp, so với một số dung dịch hay quặng sỏi.
5. Hướng dẫn an toàn, bảo quản và xử lý tràn đổ
Lưu ý quan trọng: Thông tin dưới đây là hướng dẫn tổng quan. Trước khi sử dụng, luôn tham khảo SDS (Safety Data Sheet) cụ thể của lô hàng.
5.1. An toàn cá nhân (PPE)
-
Khi thao tác bột: đeo khẩu trang phòng bụi (FFP2/FFP3 tùy mức bụi), kính bảo hộ, găng tay chịu hóa chất, áo choàng.
-
Tránh tiếp xúc mắt/da: Bột có thể gây kích ứng; nếu dính rửa bằng nước sạch.
-
Hít phải: Nếu hít phải bụi đưa người ra nơi thoáng khí; tìm trợ giúp y tế nếu có triệu chứng khó thở.
5.2. Bảo quản
-
Nơi khô, mát, thoáng: Tránh ẩm và ánh nắng trực tiếp để hạn chế biến đổi.
-
Đóng gói kín: Giữ bao/ thùng kín, để xa thực phẩm và nguồn nhiệt.
-
Phân vùng lưu kho: Tách lưu kho với các hóa chất không tương thích (axit mạnh, chất khử mạnh).
5.3. Xử lý tràn đổ
-
Thu gom cẩn thận: Dùng cào/ chổi thu gom, tránh tạo bụi; cho vào thùng chứa có nhãn.
-
Không để chảy vào nguồn nước: Molybdate có thể ảnh hưởng sinh thái cục bộ nếu nồng độ cao.
-
Xử lý chất thải: Ghi nhãn, bàn giao cho đơn vị xử lý chất thải nguy hại theo quy định địa phương.
5.4. Cấp cứu cơ bản
-
Mắt: Rửa ngay dưới vòi nước ít nhất 15 phút; tìm trợ giúp y tế.
-
Da: Rửa bằng nước và xà phòng.
-
Nuốt phải: Không tự gây nôn; đưa đến cơ sở y tế và mang theo nhãn sản phẩm/SDS.
6. Tác động môi trường & quản lý rủi ro
-
Tính sinh thái: Molybdenum là vi chất dinh dưỡng cho cây trồng nhưng nồng độ cao có thể gây độc cho động vật nhai lại (sheep, cattle). Do đó quản lý chất thải, ngăn chặn xả thải trực tiếp là bắt buộc.
-
Giảm thiểu rủi ro:
-
Xử lý nước thải trước khi xả — kiểm soát tải molybdenum;
-
Thu gom, tái sử dụng tối đa trong quy trình;
-
Đào tạo nhân viên về xử lý chất thải và sự cố tràn đổ.
-
-
Quan hệ với đất & nước: Điều chỉnh nồng độ khi phun/dùng trên đất; tránh dùng phân bố trực tiếp các muối molybdate vào môi trường mà không có đánh giá.
7. Quy chuẩn, chứng nhận & lưu ý khi mua hàng
-
Yêu cầu COA (Certificate of Analysis): Kiểm tra hàm lượng Mo, tạp chất kim loại nặng (Pb, Cd, As, Hg), độ ẩm, tro.
-
SDS/MSDS: Bắt buộc phải có để đảm bảo người mua nắm rõ nguy cơ và biện pháp xử lý.
-
Giấy chứng nhận xuất xứ/ chất lượng: ISO, kiểm định theo tiêu chuẩn quốc gia nếu dùng trong ứng dụng đặc thù (ví dụ điện tử, thực phẩm) — tuỳ loại.
-
Lô & traceability: Ghi Lot No., ngày sản xuất/hạn dùng để quản lý tồn kho.
8. FAQ — Câu hỏi thường gặp
1. Ammonium dimolybdate dùng để làm gì?
ADM là tiền chất cho oxit molybdenum (MoO₃) và các hợp chất molybdenum khác, được dùng trong sản xuất xúc tác, luyện kim molybdenum, vật liệu điện tử, gốm sứ và các ứng dụng công nghiệp khác.
2. ADM có an toàn không?
ADM không phải là hóa chất cực kỳ nguy hiểm nhưng có thể gây kích ứng mắt, da và đường hô hấp. Cần tuân thủ PPE và SDS. Môi trường cần quản lý để tránh phơi nhiễm nồng độ cao.
3. ADM khác gì so với ammonium heptamolybdate?
Cả hai đều là muối molybdenum nhưng cấu trúc và tỷ lệ Mo khác nhau. Heptamolybdate ((NH₄)₆Mo₇O₂₄·4H₂O) là dạng phổ biến trong phòng thí nghiệm và công nghiệp; dimolybdate là dạng khác có tính chất nhiệt phân và tan khác nhau, phù hợp cho các ứng dụng cụ thể.
4. Làm sao lưu trữ ADM đúng cách?
Để nơi khô mát, đóng gói kín, tránh ẩm và nguồn oxy hóa mạnh; phân khu lưu kho hoá chất theo quy định.
5. Tôi cần COA và SDS khi mua ADM chứ?
Có. Luôn yêu cầu COA (xác nhận hàm lượng và tạp chất) và SDS (hướng dẫn an toàn).
Tìm Kiếm Sản Phẩm Ammonium di molypdate Ở Đâu?
Bạn đang tìm kiếm Ammonium di molypdate chất lượng cao, hãy liên hệ ngay với Hóa Chất Nhật Minh – đối tác đáng tin cậy của bạn trong lĩnh vực cung cấp hóa chất công nghiệp.
Chúng tôi cam kết mang đến sản phẩm đạt chuẩn quốc tế, phù hợp với đa dạng các ứng dụng trong công nghiệp, nghiên cứu và sản xuất. Với đội ngũ chuyên gia tư vấn tận tình, Hóa Chất Nhật Minh luôn sẵn sàng hỗ trợ để bạn chọn được sản phẩm tốt nhất.
Nguồn hàng liên tục được nhập về kho với chính sách miễn phí vận chuyển 100km cho sản phẩm! Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline để có thể tìm hiểu thêm về sản phẩm cũng như tham khảo về Ammonium Di Molybdate của chúng tôi nên bạn có nhu cầu tìm mua Ammonium Di Molybdate cho doanh nghiệp của mình
Thông tin liên hệ đặt hàng:
📞 Hotline/Zalo: 0988 416 983
📍 Địa chỉ: 303 P. Quan Nhân, Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
🌐 Website: www.hoachatnhatminh.com
Khám phá thêm sản phẩm hóa chất chất lượng cao
Để tìm hiểu thêm về danh mục sản phẩm hóa chất phong phú, đáp ứng mọi nhu cầu từ công nghiệp đến nghiên cứu, hãy truy cập ngay hoachatre.vn. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong mọi dự án và nhu cầu sử dụng hóa chất!